در راستای تحقق اهداف آموزشی دومین سوگواره بین المللی ملت امام حسین (ع) نشست تخصصی «نوشتن برای فضای مجازی» از سوی دبیرخانه بخش متون ادبی سوگواره و به شکل حضوری و مجازی در مشهد مقدس برگزار شد.
اداره فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی که عهده دار مسئولیت دبیرخانه بخش متون ادبی دومین سوگواره بین المللی ملت امام حسین (ع) است، در راستای تحقق رویکردهای آموزشی سوگواره، توانمندسازی طلاب علاقه مند به نوشتن و کنشگری در فضای مجازی و هدایت و راهبری علاقه مندان به شرکت در سوگواره، نشست تخصصی کارگاهی آموزشی را با عنوان «نوشتن برای فضای مجازی» برگزار نمود.
این نشست تخصصی با حضور سه تن از اساتید و کنشگران فضای مجازی و با حضور سی نفر از طلاب علاقه مند به شکل حضوری و هشتاد نفر از علاقه مندان از سراسر کشور به شکل مجازی و به شکل متمرکز برگزار شد. محمد جواد استادی دبیر بخش متون ادبی سوگواره در بخش نخست این نشست، پیرامون اهداف سوگواره و فرایند آن توضیحاتی ارائه نمود. در اداره این استاد حوزه نویسندگی خلاق به بیان تفاوت های نوشتن برای کاغذ و نوشتن برای فضای مجازی پرداخت. در ادامه نشست، استادی ضمن بیان ویژگی های نوشتن برای وب، به تأثیر اینترنت در شکل گیری تحولات نگارشی اشاره نمود.
استادی در ادامه این نشست به تعریف روایت و جایگاه آن در نوشتن پرداخت. او در ادامه ضمن تعریف اشکال سه گانه روایت و کارکرد هر یک از آنها، پیرامون این مسئله که کدام نوع از روایت میتواند مناسب نوشتن برای فضای مجازی باشد توضیحاتی ارائه نموده و مصادیقی را نیز ارائه داد.
بخش دوم این نشست با حضور رضا حاتمی وفا، روزنامه نگار و تهیه کننده برنامه های تلویزیونی فضای مجازی و با موضوع «سوژه یابی برای نوشتن در فضای مجازی» برگزار گردید. او در این نشست با محور تجربه نگاری برای تولید بر بنیاد مسئله مهم نوشتن نکاتی را طرح نمود. حاتمی وفا از لزوم طبقه بندی منابع مورد نیاز نویسنده برای انتخاب و پرداخت سوژه با هدف انتخاب درست هدف در نوشتن برای بازتاب جهانبینی نویسنده صحبت کرد. مخاطب شناسی متناسب با موضوع و هدف نویسنده در پرداخت به سوژه از دیگر نکاتی بود که در این بخش به آن پرداخته شد. به اعتقاد حاتمی وفا، موضوع انسان-رسانه ها بهعنوان موضوعی جدید در فضای مجازی و تأثیرگذاری از دیگر موارد برجسته تر است و برای انسان-رسانه شدن لازم است تا بایستگی های کنش در فضای مجازی و هویت اختصاصی آن مشخص گردد. ماندگاری محتوا زمانی محقق خواهد شد که در فرم و چارچوب هنری منعکس شود.
حاتمی وفا از سهضلعی مهم رسانه در فضای مجازی نام برد و سه ضلع این مثلث را فرم، سازماندهی و محتوا دانست و اشاره کرد که برای ماندگاری تولید و اثربخشی آن در فضای مجازی باید از تعامل این سه ضلع بهره برد. او اشاره کرد که در فضای مجازی همه قالب های هنری برآمده از یک متن خام هستند. درواقع بسیاری از فرم های هنری منتشر شده در فضای مجازی برآمده از یک متن هستند.
حاتم وفا در ادامه این نشست اشاره کرد که ذائقه شناسی مخاطب در تولید و نوشتن برای فضای مجازی حساستر و مهمتر از حوزه های دیگر است، به دلیل آنکه حضور و توقف مخاطب در یک مطلب در فضای مجازی بسیار کوتاه و پرشتاب است. در ادامه بحث ارزش های مهم برای جذب مخاطب در تولید متن مورد بحث و گفتوگو قرار گرفت.
در بخش سوم این نشست محمد جواد میری مدرس نویسندگی پیرامون برخی نکات فنی و تکنیکی نوشتن برای فضای مجازی ارائه بحث کرد. انتخاب زاویه دید درست برای نوشتن، نخستین موضوعی بود که او میری در این نشست مورد بحث و بررسی قرار داد. تعریف زاویه دید و چگونگی انتخاب زاویه دید درست از سوی میری طرح شد و مثال ها و مصادیقی نیز برای درک بهتر موضوع مطرح شد. انتخاب زاویه دید جدید در نوشتن امکاناتی را برای نویسنده به وجود می آورد و البته با محدودیت هایی نیز مواجه است. یکی از ویژگی های مثبت انتخاب زاویه دید جدید، طرح مباحث کلیشه ای با زبان جدید است. میری بهعنوان نمونه ضمن اشاره به بایستگی طرح مباحث دینی همانند عاشورا پرداخت و اشاره کرد که چنانچه بتوان از زاویه دید جدید برای طرح این مباحث استفاده نمود امکان خلق آثار جدید و پرکاربردی فراهم خواهد آمد و بازخوانی یک دغدغه واحد از زوایای دید متنوع یک اصل الزامی است.
میری در ادامه این نشست به اهمیت و جایگاه «ایجاز» در فضای مجازی پرداخت. این استاد نوشتن ضمن بازتعریف ایجاز متناسب با فضاهای جدید نوشتن ازجمله نوشتن برای رسانه و فضای مجازی، به چگونگی برخورداری متن از ایجاز مناسب پرداخت.
«عینیت» و اهمیت آن برای نوشتن فضای مجازی از دیگر مباحثی بود که در این نشست بدانپرداخته شد. میری، تصویری و عینی بودن متن هایی که برای فضای مجازی نوشته می شوند را یکی از ویژگی های الزامی نوشتن محسوب میگردد. حدود و شیوه های عینیت بخشیدن به آنچه موضوع نوشته است از دیگر مواردی بود که درباره آن گفتگو شد. از دیگر مباحث ارائهشده از سوی میری، مسئله اهمیت تیتر و چگونگی انتخاب یک تیتر درست برای نوشتن بود.
شرکت کنندگان در این نشست ضمن انجام کار عملی طرحشده با عضویت در سامانه اشراق دفتر تبلیغات اسلامی و برخورداری از مزایای آن، گواهی شرکت در نشست را نیز دریافت نمودند.