به طور قطع همه ما حداقل یک بار در فضای مجازی ناخواسته به این آگهی برخورد کرده‌ایم: “به تعدادی ادمین برای تایپ و گویندگی نیازمندیم”؛ بدیهی است افرادی که به دنبال کار در منزل یا شغل دوم می‌گردند به سرعت جذب این آگهی شده و فکر می‌کنند به ازای پرداخت مبلغ پایینی برای ورود به آن، به دستمزد بالایی دست پیدا می‌کنند غافل از اینکه با این کار تنها مورد سوءاستفاده افراد سودجو قرار می‌گیرند.
چند سالی است آگهی‌های مبنی بر نیازمندی تایپیست و گوینده تحت عنوان کار در منزل در فضای مجازی به طوری رایج شده است که همه ما حداقل یک بار با آنها مواجه شده‌ایم. علی‌رغم اینکه پس از مدتی خبر کلاهبرداری بودن آنها در آمد اما هنوز هم هستند افرادی که گول این آگهی‌ها و امیدهای واهی آنها را خورده و پول خود را در جیب عده‌ای سودجو می‌ریزند.
سارا یکی از هزاران -یا شاید هم میلیون‌ها- نفری است که به امید کسب درآمد به سراغ این کار رفته است؛ او از تجربیاتش در این خصوص می‌گوید:« در ابتدا که به ادمین پیام دادم گزینه‌های مختلفی جلوی رویم گذاشت که دو مورد از آنها همین تایپ و گویندگی بود. من تایپ را انتخاب کردم و سپس حتی نماد اعتماد سایتی که معرفی کرده بودند را هم چک کردم و به ظاهر همه چیز معتبر به نظر می‌آمد.
به من گفتند می‌توانی روزی دو فایل برای تایپ داشته باشی و برای تحویل هرکدام یک تا دو روز -که بعد به یک ساعت و نیم کاهش یافت- مهلت داری اما هزینه اولیه ورود به این کار ۷۰ هزار تومان است که با اولین دستمزد به حساب شما بازمی‌گردد و قرار شد دیگر هیچ هزینه‌ای درکار نباشد؛ سپس لینک یک سری کانال برای شاخه‌های مختلفی که معرفی کرده بودند را در اختیارم گذاشتند که بنده در کانال تایپ عضو شدم.
اولین لینک حاوی فایل مورد نظر برای تایپ که به دستم رسید دیدم برای دانلود فایل باید ۳۶ هزار تومان دیگر هم پرداخت کنیم و باز هم همان جمله تکراری که این مبلغ با دستمزد به حسابتان باز می‌گردد. خودشان خوب می‌دانستند دستمزی در کار نیست! کار هم به این صورت بود که باید غلط‌های املایی یک فایل پی‌دی‌اف را تصحیح، سپس آن را تایپ کرده و به صورت ورد تحویل دهیم. کارش معقول بود و به نظر زیاد سخت نمی‌آمد و از آن‌جایی که مبلغ هم کم بود پرداخت و فایل را دریافت کردم.
دیدم ۴ صفحه آن‌قدر ریز نوشته شده که با فونت ۱۴ -که فونت معمولی محسوب می‌شود- حداقل ۱۵ صفحه می‌شود. غلط‌های املایی فایل هم به حدی واضح و زیاد است که هر کسی باشد متوجه می‌شود این فایل فقط تایپ شده تا بتوان به هر نحوی از تصحیح شده‌اش هم ایراد گرفت.
در نهایت کافی است فرستادن فایل به جای یک ساعت و نیم، یک ساعت و سی و دو دقیقه طول بکشد، ادمین بعد از چندین ساعت چک می‌کند و می‌گوید دیر فرستادی و شامل دستمزد نمی‌شود؛ منتظر فایل بعدی باش. اگر هم زود بفرستی قطعا یک غلط املایی از آن در می‌آورد! به همین سادگی در یک کانالشان از حدود ۱۵۰۰ نفر ۳۶ هزار تومان می‌گیرند یعنی ۵۴ میلیون تومان ناقابل! البته پول ثبت‌نام که دیگر به کنار.
شاید مبلغی را هم به چند نفر که در عرض یک ساعت و نیم فرستادند بدهند و فقط یکی از این کانال‌ها. بقیه افراد برای بازگشت پولشان فایل بعدی و بعدی را می‌خرند و این چرخه ادامه دارد… من علاوه براینکه پولم از دستم رفته بود از نظر روانی هم به‌هم ریخته بودم که زحمت زیادی کشیدم اما هیچ چیز در قبالش عایدم نشد.» با چندین نفر دیگر که مانند سارا که در دام این شرکت‌های مجازی افتاده بودند صحبت کردم؛ تفاوت تجربیاتشان به میزان هزینه پرداختی اولیه و دانلود فایل برمی‌گشت که به ۲۰۰ هزار تومان هم می‌رسید!
تفاوت دیگر هم در کاری بود که انتخاب کرده بودند، برخی با گویندگی و ترجمه متون سرشان کلاه رفته بود و برخی با درست کردن شمع، جعبه کادو، گیره سر و… که البته هیچ‌کدام دستمزد که هیچ، پول خود را هم ندیده بودند. در مواردی هم به فرد یک سایت معتبر و به ظاهر مرتبط با کارشان معرفی می‌شود، در حالی‌که سایت هیچ‌گونه ارتباطی با این کار ندارد؛ در این موارد نیز باید از راه‌های مختلف از جمله ارتباط با پشتیبانی سایت به اطمینان رسید.
نکته مهم دیگر در مواجهه یا حتی افتادن در دام آنها این است که فرد از طریق مراجع قانونی پیگیری کند؛ بسیاری از افراد به واسطه کم بودن هزینه پرداخت شده از پیگیری صرف نظر می‌کنند در حالی‌که پیگیری و اطلاع به مراجع قانونی می‌تواند از ادامه‌دار شدن این چرخه جلوگیری کند زیرا باید توجه داشت بیشتر افرادی که سراغ این کار می‌روند مشکل مالی داشته و شاید همان هزینه را هم به سختی پرداخت کنند.
با توجه به فراوانی این‌گونه محتوا و تبلیغات آنها در فضای مجازی، اطلاع‌رسانی کلاهبرداری بودن آنها نیز باید به صورت گسترده انجام شود تا افراد بیشتری گولشان را نخورند.
